Goede vraag, zou een talk show gastheer zeggen, om wat tijd te winnen om ten eerste na te denken en ten tweede een gevat antwoord te geven…

Maar dat is nu niet het geval. Want gedurende deze periode van het jaar gaat het in mijn gedachten (en misschien in die van anderen die haar gekend hebben) veel over Miep.

Ik denk veel na over wat er gebeurd is, wat er had kunnen zijn (‘als…, dan…’), over hoe mijn leven er nu had uitgezien (taaltechnisch dilemma: … nu uit had gezien …). Maar feit is dat het bijna zeven jaar geleden is dat ze er tussenuit kneep (ander taalkundig dilemma: samenstellen van voorzetsels — er tussen of ertussen uit…); en — puur analytisch gezien — hoe het nu is.

Zeven jaar. Dat is een bijbelse periode. Zeven goede, zeven slechte. Dat soort dingen.

Terug naar de vraag in de kop. Ik leef nog. Zij niet. Kan ik daar wat aan doen? Nee, niet. Voel ik me schuldig? Ik denk, rationeel, dat het denkelijk beter was geweest dat ik de pijp uit was gegaan, in plaats van Miep. Maar zo was het dus niet. Vanuit die gedachte zou ik me niet schuldig moeten voelen.

Maar dat doe ik wel. Niet zo vaak als eerder, maar vaak genoeg.